Bugün çeşitli kuruluşlardaki raylı sistem araçlarının envanterine girmiş elektronik kayıt cihazlarının kullanma ömürlerini artırmak ve sorunsuz işletilmesini sağlamak amacıyla bazı konuların üzerinde önemle durulması ve aydınlanması zorunlu hale gelmiştir.
Eskiden beri raylı sitem araçlarında sadece aracın yaptığı mesafe ve hızı ölçen elektromekanik takometre ve takaograflar kullanılmakta idi Bu cihazlar gerek eski bir teknolojinin zamanımızda işletilmesi zorlukları ve gerekse yedek parça sarfiyatının ekonomik olmamasından dolayı kullanımdan kaldırılmıştır. Bunun yerine çağımızın bilgisayar ortamında daha kolay işletilen ve çeşitli fonksiyonlara sahip Elektronik Kayıt cihazları uzun yıllardan beri yaygın ve etkili bir şekilde kullanılmaktadır.
Ülkemizde başlangıçta sadece TCDD’nin lokomotif ve raybüslerinde kullanılan elektronik kayıt cihazları bugün tramvay ve metro araçlarında işletime girmiştir. Daha pahalı olan eski elektromekanik kayıt cihazlarına nazaran kullanılmasının kolaylığına ilaveten bu cihazların bakım ve idamesi de yazılım ve donanımdaki tasarımlarla daha basitleştirilmiştir.
İnsan odaklı raylı sistem araçlarının işletilmesinde modern çağın gerektirdiği gelişim ve değişim anlayışı çerçevesinde bu kolaylık ve olanaklardan işletmelerin sahip olması toplu taşımın temel ilkeleri olan konfor, sürat ve emniyet sağlamakla ulaşımdaki rekabeti yakalayabilirler.
İstanbul-Ulaşım gibi lider ve model olma özelliğini hedef ve amaç seçen işletmeler konunun sadece maddi boyutunda yapılacak tasarruf mülahazalarıyla birlikte insan hayatına da öncelik vermektedirler. Nitekim bu cihazların pek çok kayıt fonksiyonları ile kazalar önlenmekte ve tasarruf doğal olarak etkin ve zamanında kontrol ve önlemle sağlanmaktadır.
Diğer taraftan önem ve öncelikle ele alınıp değerlendirilmesi gereken ana konu , bu cihazların uzun vadede bakım ve idamesidir. Uluslar arası pek çok işletmelerde bu cihazların arızalanması halinde araçların hizmete çıkması yasal olarak önlendiği gibi bakım ve testi yapılıp hizmete verilebilir sertifikasını alması halinde çalıştırılabilir. Bu ise hem emniyet hem de cihaz ömrünü arttırmakla ilave bir sarfiyatı önlemektedir. Bakım ve onarımların önemli bölümü yazılım programları ile gerçekleştirilmektedir. Donanımdaki bakım ve tamirler için özel test alet ve cihazlarına ihtiyaç bulunmaktadır.
Elektronik kayıt cihazlarının diğer temel özelliği ise yazılım programlarının tasarımında yapılan geliştirmeler olup cihaz kendi arızasını ledlerle veya yazlımda göstermektedir.
Yine bu cihazlardan kayıt verilerinin alınması diz üstü bilgisayar ve flash bellek ile mümkün olduğu gibi WI-FI kablosuz iletişim ile bulunulan yerden de ulaşılabilir. Dolayısıyla alınan bu verilerin bilgisayar ortamında analiz edilip değerlendirilebilir.
Yapılan değerlendirmelerle araç servis programları, bakım zamanları, sarf edilen yakıt ve enerji yanı sıra sürücülerin kullanmadaki hataları istatistiki sonuçlar ve raporlarla grafik ve tablo halinde elde edilebilir. Bu ise filo yönetiminde büyük bir önem taşımakta ve idarede kolaylık sağlamaktadır. Cihaz temininde salt fiyatın ekonomik değeri açısından bakıp sadece hız ve mesafe kaydı ile işletmeyi sınırlı kılmak döneminin kapandığı yaşanılan bir realitedir.
Çünkü elektronik kayıt cihazlarının işletmeye verdiği hizmet kalitesi ve araca sağladığı katma değer geniş bir ufuk ile bakan bir vizyonunun gereği olmuştur.
Dolayısıyla kayıt cihazlarının uzun ömürlü olması için bakım ve onarımlarının periyodik olarak zamanında yetkili personel ve özel alet ve test cihazlarla uygun yapılması kayıt cihazların sorunsuz işletilmesini sağlayacaktır.
Kaynak : Nurattin Atamtürk
Bëhu i pari që komenton