Dünyada ve Türkiyede Kamu-Özel İşbirliği Uygulamalarına İlişkin Gelişmeler :2023 yılında dünyanın ilk 10 büyük ekonomisi içerisine girme hedefi bulunan Türkiye’de altyapıya yönelik kamu yatırımları önemli bir yer tutmaktadır. 1980’li yıllarda benimsenen özel sektör ağırlıklı kalkınma modelinin bir sonucu olarak sanayi alanındaki kamu yatırımları giderek azalmış ve altyapıya yönelik yatırımlar merkezi yatırım bütçesinde ön plana çıkmıştır. Bu kapsamda son yıllarda özellikle büyük ölçekli olarak nitelendirilebilecek ulaştırma, sulama ve enerji sektörlerindeki altyapı projeleri, kamu yatırımlarının büyük bir bölümünü oluşturur duruma gelmiştir. Bununla beraber hızlı bir büyüme sürecine giren ülkemizde artan altyapı yatırım ihtiyacını karşılamak için kamu kaynaklarının yanında başta Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) modelleri olmak üzere alternatif finansman modellerinden de sıkça faydalanılmaya başlanmıştır.
Geçen süreçte, ülkemizde pek çok KÖİ projesi için Yüksek Planlama Kurulu’ndan yetki alınarak enerjiden ulaştırmaya, gümrük kapılarından endüstriyel tesislere kadar farklı alanlarda projeler hayata geçirilmiştir. Bu çalışmada, Avrupa’da ve diğer gelişmekte olan ülkelerde KÖİ alanında mevcut durum sorgulanırken, ülkemizde 1986 yılında enerji sektöründeki ilk KÖİ projesinden itibaren günümüze kadar gerçekleştirilen KÖİ projelerinin analiz edilmesi amaçlanmıştır. Hayata geçirilen KÖİ projelerinin yıllara, sektörlere ve modellere göre dağılımı incelenmiş; bazı sektörler için daha detaylı analizler yapılarak KÖİ modellerinin klasik kamu yatırımlarına oranla ne oranda başarılı olduğu incelenmiştir.
KÖİ projelerinin gerçekleştirilmesine imkan tanıyan ve ülkemizde hemen hemen her model için ayrı olarak düzenlendiği için dağınık bir yapıda olduğunu söyleyebileceğimiz KÖİ mevzuatı ayrı bir bölümde incelenmiştir. Özellikle, son dönemde mevzuatta yapılan değişikler ve bu değişikliklerin etkileri de bu bölümde incelenmiştir.
Son olarak, KÖİ projelerine ilişkin tespitler ve değerlendirmeler yapılmış ve ileriki yıllarda KÖİ projeleri ile ilgili eğilim ve beklentiler önerilerle birlikte ortaya konmuştur. Ülkemizde hayata geçirilen KÖİ projelerini analiz ederken Dünya’daki genel durumu da ortaya koymayı hedefleyen çalışmanın KÖİ alanında çalışanlar için faydalı olacağı düşünülmektedir.
YAZININ DEVAMI İÇİN TIKLAYIN
Bëhu i pari që komenton