Vagonat e gjeneratës së re nga TÜDEMSAŞ

TÜDEMSAŞ, müşterilerinin ihtiyaçlarını ve beklentilerini analiz edip, bu beklentiler çerçevesinde kaliteli ürün ve hizmet sunabilmeyi amaçlayan bir şirket. Ülkemiz demiryolu ağında çalışan yük vagonlarının durumunu dikkate alarak, sektörün değişen ve gelişen ihtiyaçları çerçevesinde, yeni ve teknolojik vagonların üretilmesine öncelik veren Türkiye Demiryolu Makinaları Sanayi A.Ş. (TÜDEMSAŞ) Ar-Ge çalışmasını yaptığı yenilikçi ürünleri pazara sunarak, sektörde daha etkin olmayı hedefliyor.

“Beş Farklı Tipte 1500 Civarında Vagon Üreteceğiz”

Türkiye’de yük vagonu üretiminde lider konumda olan TÜDEMSAŞ’ın Genel Müdürü Yıldıray Koçarslan, ülkemizdeki demiryolu sektörü ve üretilen yeni nesil ürünlerle ilgili sorularımızı yanıtladı. Koçarslan; “2016 yılında TCDD’ye TSI’a göre sertifikalandırılmış 5 farklı tipte 1500 civarında vagon üreteceğiz. Bunlar içerisinde en önemlisi kuşkusuz ki Yeni Nesil Milli Yük Vagonumuz olacak” dedi.

TÜDEMSAŞ Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı Yıldıray Koçarlan kamu kurumu olmalarına rağmen özel sektör dinamizmi ve heyecanı ile yönetilen TÜDEMSAŞ’ın 2015 yılı içinde yaptığı yatırımlar, üretim hattındaki düzenlemeler, çalışanlara dönük eğitimler ve TSI belgelendirmeleri sayesinde yük vagonu sektöründe, dünya standartlarında bir şirket haline geldiğini ifade ediyor. Koçarslan; 2015’teki alt yapıya dönük çalışmalarımız sayesinde TÜDEMSAŞ 2016 yılını, farklı tip ve özelliklerde üreteceğimiz TSI’lı vagonlar sayesinde başarılarla dolu bir yıl olarak geçirecek” diyerek 2016 yılı vizyonuyla ilgili bilgileri bizlerle paylaştı.

İlk olarak Milli Tren’le başlamak istiyorum. Demiryolu camiasına büyük bir heyecan ve hareketlilik katan bu projenin yük vagonu ayağını TÜDEMSAŞ üstlendi. Milli Yük Vagonumuzun son durumu hakkında biraz bilgi verir misin?
Ülkemizi demiryolu teknolojisini üreten ve ihtiyacı olan ülkelere de ihraç eden bir ülke durumuna getirecek olan, Milli Tren Projesinin Yeni Nesil Milli Yük Vagonu kısmının proje yürütücüsü olan Şirketimizde, proje öncesi çok ciddi bir hazırlık süreci geçirildi. TCDD koordinatörlüğünde; TCDD’nin ilgili daire başkanlıkları, Karabük ve Cumhuriyet Üniversiteleri ile Şirketimiz çalışanlarından oluşan çok sayıda teknik personel bu proje için yoğun bir şekilde çalıştı. Yaklaşık iki yıl önce başladığımız bu çalışmalar kapsamında; 12 ülkede, 17 ayrı uluslararası etkinliğe, 64 teknik personelle katılım sağlandı. Başlangıçta; literatür taraması yapılarak, bilimsel çalışmalara, uluslararası toplantı ve konferanslara katılım sağlandı.. Devamında; uluslararası fuarlar takip edilerek, ürün tasarımı yapan proje şirketleri, vagon ve alt bileşenlerini imal eden üreticiler ve lojistik firmaları ile ikili görüşmeler yapılarak konu tüm ayrıntılarıyla analiz edildi. Sonrasında; Şirketimizde proje çalışma grubunda yer alan paydaşlarımızla yapılan toplantıda hazırlamış olduğumuz konsept, tasarım ve teknik şartnameler paylaşıldı, üretilecek bu vagonun yenilikçi ve rekabetçi bir ürün olması gerektiğinden hareketle; Sggmrs tipi ortadan mafsallı, entegre (kompakt) fren sistemli, H-tipi bojili konteyner taşıma vagonu yapılması kararlaştırılarak tedarik süreçleri başlatıldı.

Sivas’ta üretilecek ve yurt dışına da ihraç edilecek olan Milli Yük Vagonu Sggmrs tipi yük vagonları için ihale 30 Nisan 2015’te gerçekleştirildi ve proje, prototip üretimi ve sertifikasyonu çalışmalarına başlandı. Şu anda H tipi bojinin prototipleri üretilerek TSI kapsamında yapılacak testler için yurt dışına sevk edildi. Prototip şaselerin üretimi devam etmekte. Boji testlerinden sonra, prototip şaselerle bojinin montajı yapılarak vagonların testlerine başlanacak. 2016 yılının son çeyreğinde seri üretime hazır hale getirilecek olan milli yük vagonumuzdan, 2017 yılında, TCDD’ye 150 adet üreteceğiz.

Milli Tren Projesi için üretilen yük vagonunun teknik özelliklerinden de biraz bahseder misiniz?
Milli yük vagonu Sggmrs tipi konteynır taşıma vagonuna ait teknik veriler şu şekilde;

Sggmrs 90’ Tipi Konteyner Taşıma Vagonu

– Darası 27.500 Kg’dan düşük
– H tipi, 3 bojili
– Taşıma kapasitesi minimum 105 000 kg
– Uzunluk yaklaşık 29 500 mm
– Hız ‘s’ rejimi (Dolu:100km/s, Boş:120 km/s)
– Kompakt (Entegre) Fren Sistemi

Kompakt Fren Sisteminin Avantajları :

– Darada 2 tona kadar azalma
– Düşük ses seviyesi
– Bakım kolaylığı
– Montaj kolaylığı
– Kapalı korunaklı sistem (Uzun yıllar bakım gerektirmeme)
– El Fren Modülünün kendi üzerinde olması vs.

H tipi Bojinin Avantajları :

– Üretimi kolay
– Üretim maliyeti düşük
– Darası düşük
– İşletme ve bakım maliyetleri daha düşük
– Alın kirişleri olmadığı için kompakt fren sistemine uyumlu,

Milli Yük Vagonu Projesi sayesinde şirketimiz ihracata yönelik, TSI sertifikasyonlu yeni bir boji ve yeni nesil bir vagona sahip olurken, ülkemizde bulunmayan tipte bir vagonu üretmiş ve işletmeye sunmuş olacaktır.
Ürün portföyünüzde Trans Avrupa Demiryolu (TEN) ağında yük taşımaya imkan tanıyan TSI sertifikasyonlu yeni nesil ürünleriniz var. Bunlarla ilgili biraz bilgi verir misiniz? Kaç ürününüz TSI Sertifikasına sahip ve yakın zamanda

TSI’a göre sertifikalandırılacak hangi vagonlarınız var?

Ulusal ve uluslararası piyasalarda rekabet gücü yüksek, fiyat-kalite dengesinin çok iyi ayarlanmış, lojistik firmaları ve işletmeciler tarafından tercih edilen bir ürün ortaya koyabilmek çok önemlidir. Şirketlerin geleceğe güvenle bakabilmesi için, demiryolu taşımacılığı konusunda Avrupa’da, önümüzdeki 15 yıl için öngörülen stratejinin temellerini oluşturan “Avrupa 2030 Vizyonu”na uygun olarak; yenilikçi, çevre dostu, düşük daralı, yaşam döngü maliyeti düşük vagonlar üretmek gerekmekte. Bu amaçla, günümüzde üretilen vagonlarda konvansiyonel vagon parçaları yerine, ilk maliyeti yüksek fakat işletme ömrü boyunca bir çok avantajı olan yenilikçi ürünlerin (elostomerli tampon ve cer tertibatı, entegre fren sistemli boji vb.) kullanılmasının gerektiği, yapılan araştırmalar ve hesaplamalar neticesinde ortaya çıkmıştır.

Bu durumları dikkate alarak projelendirip, TSI sertifikasyonunu yaptığımız ve şu anda Şirketimizde seri üretimde olan yeni nesil yük vagonlarından;
• Rgns tipi yük vagonu yeni ve farklı tasarım olup, 80 farklı yükleme senaryosu ve 20,5 tonluk darası ile sınıfında Avrupa’daki en hafif, çok amaçlı yük taşıma vagonudur.
• Sgns tipi konteynır taşıma vagonu ise max. 18 tonluk darası ile Avrupa’nın en hafif daralı konteynır taşıma vagonudur.
Proje aşamasında olan ve yakın zamanda TSI belgesi alınacak diğer vagonlarımız ise; (Talns tipi) Kapalı Cevher Vagonu ve (Zacens tipi) Isıtmalı Sarnıç Vagonudur.

Seri üretimine geçtiğimiz TSI’lı boji ve Rgns-Sgns vagonları ile önümüzdeki 3 yıl içerisinde üreteceğimiz TSI’lı 10 tip yeni yük vagonu sayesinde Sivas, demiryolu yük vagonlarının üretimi ve bakım-onarımında yük vagon merkezi olacaktır.

Bu yeni nesil ürünleriniz için aldığınız TSI belgeleri TÜDEMSAŞ’a yurtdışının kapılarını açıyor. Bu ürünlerle ilgili dış pazara yönelik çalışmalarınız başladı mı? Yakın zamanda böyle bir projenin hayata geçmesi gündemde mi?
Yurtiçi ve yurtdışında organize edilen konferans, seminer ve fuar gibi organizasyonları yakından takip ediyoruz. Bu organizasyonların kendimizi tanıtma ve sektördeki gelişmeleri takip etme açısından son derece önemli olduğuna inanıyoruz. Ürünlerimizi tanıtma ve hedeflerimizi anlatma adına bundan sonra da sektörle ilgili her türlü organizasyonda yer alıp, sektörün içindeki her türlü şirketle bir şekilde iletişim halinde olacağız. Bu gayretlerimiz ve çalışmalarımızın olumlu geri dönüşlerini almaya başladık bile.

Yeterli teknik alt yapınız ve kalifiye elemanlarınız varsa kendinize güveninizde vardır. Biz alt yapımızı sağlamlaştırdık, şu anda aynı yıl içinde sipariş edilecek 3-4 farklı tip vagonu seri şekilde üretebilecek donamına ve iş ortaklarına sahibiz. TÜDEMSAŞ’ın yaptığı çalışmalarla birlikte Sivas çevresinde demiryolu yan sanayisi oluşmaya başladı. Tedarikçilerimiz ve sektöre dahil olan irili ufaklı firmalar sayesinde Sivas yük vagonlarının üretimi ve bakım-onarımında potansiyeli yüksek olan bir şehir haline geldi. Tedarikçilerimizle kurduğumuz paydaşlık esasına dayalı iş birlikleri ve Ar-Ge çalışmalarımız sayesinde yurt dışından çeşitli teklifler alıyor ve bunları değerlendiriyoruz. Şu anda teklif aşamasında olan iş görüşmelerimiz var.

TÜDEMSAŞ, vagon kumlamada robotların kullanıldığı ilk şirket olma özelliği de taşıyor. Robot kullanımının getirdiği faydalar hakkında neler söylersiniz? Başka alanlarda da robot yatırımı yapmayı planlıyor musunuz?
Vagon Üretim Fabrikamızda boji ve alt bileşenlerinin imalatında robot kaynak teknolojisini kullanıyoruz. Vagon Onarım Fabrikamızda da vagon kumlama işlemini yine robotlar yardımı ile gerçekleştiriyoruz. Önümüzdeki dönemde, artan üretimimize bağlı olarak Vagon Üretim Fabrikası bünyesinde farklı boji tiplerini üretebilmek adına yeni robot yatırımları yaparak üretim kapasitemizi artırmayı planlıyoruz. Ayrıca vagon imalatının değişik aşamalarında robot kullanımı üzerine Ar-Ge çalışmalarımız devam etmektedir. Kamu Kurumu olarak robot sistemlerine verdiğimiz önem, kamunun büyük ve farklı yatırımlarda özel sektöre örnek olma sorumluluğu açısından da önemlidir. Öncelikle Sivas piyasasındaki, daha genel bakıldığında Orta Anadolu Bölgesindeki orta ölçekli sanayicilerin robot sistemini görmeleri, tanımaları ve kendi işlerinde bu teknolojinin kullanılabilirliğini tecrübe etmelerini de amaçlıyoruz.

Sektörde faaliyet gösteren yerli üreticileri yeterli buluyor musunuz? Size göre sektörün sorunları ve bu sorunların ortadan kalkması için atılması gereken adımlar nelerdir?

Demiryolu sektörüne hizmet eden yerli üreticiler şuan için yeterli değil. Türkiye genelinde demiryolu yan sanayisinin yeni yeni oluşmaya başlaması ve sektörle ilişkili, farklı iş kollarında (döküm, dövme, çelik konstrüksiyon işler gibi) tecrübeli firma sayısının az olması nedeniyle, yan sanayiden temin edilen ürünlerde kalite sorunları yaşanmaktadır. Bu da zaman zaman üretim programını aksatmakta, planlanan üretim hedeflerinde sapmalara neden olmaktadır. Ancak Türkiye’de özel sektörün dinamizmi ve heyecanını bildiğimiz için gelecekten umutluyuz. Ülkemiz 2023 Vizyonunda ortaya konan demiryolu hedeflerinin yakalanabilmesi için güçlü bir demiryolu yan sanayisine ihtiyaç var.
Ülkemiz 2023 hedeflerine doğru, kararlı ve emin adımlarla ilerliyor. TCDD’nin yeniden yapılandırılması yıl içerisinde tamamlanmış olacak. Demiryolu ulaştırmasında devlet tekelinin kalkmasıyla birlikte sektöre girecek yeni firmalar sayesinde demiryollarımızda taşınan yük hacmi artarken, demiryolu sanayimiz daha da büyüyecek. Avrupa ile Asya arasındaki yaklaşık 75 milyar $ taşımacılık hacminden alınan pay her geçen gün daha da artacak. Bunun doğal sonucu olarak ülkemiz, önümüzdeki yıllarda, küresel demiryolu sektörü içindeki ana aktörlerden birisi olacak ve ülkemizin dünya üzerindeki etkinlik alanı daha da genişleyecek.

Bu noktada TÜDEMSAŞ`ın bölgemiz açısından en önemli hedefi; demiryolu yük araçlarının üretimi, bakım-onarımı ve yedek parçalarını tedarikinde bölgemizde oluşmaya başlayan demiryolu yan sanayisini daha da güçlendirmek ve Sivas’ı yük vagonu üssü haline getirmektir. Ülkemizin 2023 hedefleri arasında yer alan “demiryolu yük taşımacılığının toplam taşımacılıktaki payının artırılması” yönündeki hedefine ulaşmak için 40 binden fazla yeni yük vagonuna ihtiyaç var. Bu yük vagonu ihtiyacının bu kadar kısa bir sürede karşılanabilmesi TÜDEMSAŞ’ın da içinde olduğu güçlü bir demiryolu sanayii ve onu destekleyen yan sanayi ile mümkün olacaktır.

2015’i geride bıraktık. Hem sizler için hem de genel olarak sektör için nasıl bir yıl oldu? Tüm yıla baktığınızda; artılar, eksiler, yapılması gerekenler ve imza atılan başarılar nelerdir?

2015 yılı TÜDEMSAŞ için hazırlık senesiydi diyebiliriz. 2015 yılı itibariyle üretilecek yeni vagonlar TSI şartlarına uygun olarak üretilmek zorunda. TSI ve ECM sertifikasyonu kapsamında fabrikalardaki üretim sahalarımız ve teknik alt yapımızı neredeyse komple yeniledik. Malzeme stok sahalarımızı baştan sona elden geçirip, stok sistemimizi düzenli ve teknolojik hale getirdik. İSG, Kalite, Çevre ve Enerji Yönetim Sistemleri etkin bir şekilde Şirketimizde yürütülmekte. Bakım, onarım ve revizyon için gerekli olan ECM Bakım Yönetim Sistemi çalışmalarımızı tamamlanmak üzere. Yönetim kadrolarımızı daha işler hale getirmek adına yeni görev tanımları yapıp, işlerin tek birimde toplanmasını önleyerek oluşan yığılma ve aksaklıkları giderdik. Kamu kurumu olmamıza rağmen özel sektör dinamizmi ve heyecanı ile işlerimizi yürütmeye gayret ettik. İnanıyorum ki 2015 yılı içinde gerçekleştirdiğimiz bu yenilik ve düzenlemeler sayesinde TÜDEMSAŞ 2016 yılının parlayan yıldızı olacak.

Nasıl bir 2016 yılı öngörüyorsunuz? Yeni yatırımlarınız, projeleriniz hangi doğrultuda olacak?

2016 yılında TCDD’ye TSI’a göre sertifikalandırılmış 5 farklı tipte 1500 civarında vagon üreteceğiz. Bunlar içerisinde en önemlisi kuşkusuz ki Yeni Nesil Milli Yük Vagonumuz olacak. Ayrıca 2016 yılı ortalarında üreteceğimiz Talns tipi kapalı cevher vagonu Türkiye’nin ilk defa göreceği farklı ve yenilikçi bir ürün olacak. Türkiye’nin en önemli 3 büyük kaynak eğitim merkezinden biri olan Kaynak Eğitim ve Teknolojileri Merkezimizde de TCDD ve özel sektöre ait kaynakçıların eğitimlerine hız vereceğiz.

Son olarak; eklemek ya da altını çizmek istediklerinizi alabilir miyiz?

Ülkemizde, demiryollarının; en kısa zamanda, öncelikli tercih edilen bir ulaşım sistemi haline gelebilmesi, demiryolu yan sanayimizin gelişerek küresel demiryolu sektörü içinde ektin bir şekilde yer alması ve ülke kalkınmasının lokomotif gücü olması umuduyla…